Günümüzde evcil hayvan sahiplerinin uyguladığı veya uygulaması gerektiği eğitimlerin başında tuvalet eğitimi gelmektedir. Özellikle kedi ve köpek dostlarımız için önem arz eden konulardan bir tanesidir. Tuvalet eğitimi; ev veya ev dışı alanlar için verilebilmektedir. Öncelikle karar verilmesi gereken kedi ve köpek dostunuzu hangi alana alıştıracağınızdır. Kedi ve Köpeklerde ki tuvalet eğitimini ayrı başlıklar altında inceleyecek olursak;
1- Köpeklerde Ev İçi Tuvalet Eğitimi
Köpek dostlarımızı sahiplenmeyle alakalı karasızlık yaşanılabilecek konuların başında tuvalet ihtiyacının nasıl giderileceği gelmektedir. Köpeğiniz tuvalet sorununu ilk seferde öğrenmesi mümkün değildir. Yani sizlerin eğitimlerine ihtiyaçları vardır. Köpeğiniz eve geldiği gün itibariyle tuvalet eğitimine başlamanız size büyük avantaj sağlayacaktır. Aksi taktirde evin birçok alanına tuvalet kazalarıyla karşılaşabilirsiniz.
1.1- Ev İçi Tuvalet Eğitiminde Yaş Faktörü: Yavru köpek dostlarımız bulundukları ortama oldukça kolay alışabilmeleri bir avantaj sayılırken, daha önce yaşadıkları ortamın davranış biçimlerini yansıtmaları bir dezavantaj sayılabilmektedir. Yavru köpekler daha önce komut almadıkları için öncelikle yapmanız gereken yavru köpeğinize komut verebilmektir.
1.2- Tuvalet Yapılacağı Alanın Hazırlanması: Genellikle evin tuvalet alanı olarak teras, balkon veya yedek tuvalet alanları yapılmaktadır. Bu alanlara köpeğinizi alıştırmak istiyorsanız, onu evinize aldığınız gün itibariyle başlamalısınız.
Köpek dostlarımız evde yaşamaya başlamasıyla kendi yaşam alanı göstermek için idrar davranışında bulunabilir. Bu tarz bir durum ile karşı karşıya kaldığınızda onun için yapmış olduğunuz tuvalet alanına giderek tuvaleti bitene kadar başından bekleyerek sonrasında onu ödüllendirmelisiniz.
Köpek dostlarımızın tuvalet alanına gazete kâğıdı, köpek kumu veya köpek tuvalet pedi koyulduğunda tuvalet alanı sınırlandırılmış olur. Ayrıca tuvaletini o alana yaptığında daha sonrasında koku yoluyla aynı alana gelmesi gerektiğini anlayacaktır.
1.3- Tuvalet Alanı Dışındaki Her Yerin Temiz Olması: Köpek dostlarımızın koku alma duyuları oldukça yüksek olduğu için evin diğer bölümlerinin temiz olduğuna dikkat etmelisiniz. Aksi taktirde kötü koku aldığı her alana tuvaletini yapabilir. Örneğin sizin kullandığınız tuvalet ve banyo alanlardan koku aldığı durumda tuvalet ihtiyacını için o alanlara gidecektir. Bu yüzden sizin kullandığınız alanların kapısını sürekli kapalı tutup, köpeğinizin girmesine engel olmalısınız.
Ayrıca evinizde bulunun çöp de köpekleri tetiklemektedir. Önlem olarak kapalı alan dışında çöplerinizi tutmalısınız. Almış olduğunuz bu önlemler sayesinde köpeğiniz temiz ve kötü kokusuz bir ortamda zaman içerisinde onun için belirlenen tuvalet alanına alışacaktır.
1.4- Köpeğinizi Gözlemleyin: Köpek dostlarımız genellikle mama yedikten ve suyunu içtikten belli bir süre sonra tuvalet ihtiyacı hissedecektir. Sizin yapmanız gereke köpeğinizi tuvalete götürerek bitene kadar beklemeniz olacaktır. Tuvaletini doğru yere yaptığında ödüllendirebilir, yanlış yere yaptığında komutlarınızla uyarabilirsiniz.
Köpekler, alışkanlıklarına bağlı canlılar oldukları için tuvalet ihtiyaçlarında nasıl tepkiler verdiğini gözlemleyin ki, bir dahakine nasıl hareket ettiğine ve davrandığını bilirseniz müdahale edebilirsiniz.
Sağlığı yerinde olan köpeğiniz sizden şefkat ve ilgi görüyorsa tuvalet eğitiminiz başarılı bir şekilde ilerler. Eğer evin her yerine tuvaletini yapma gibi durumla karşılaştığınızda ona karşı davranışlarınızı tekrar düşünmeniz gerekmektedir.
2- Köpeklere Dışarıda Tuvalet Eğitimi
Köpeğinizin dışarıya tuvalet alışkanlığına sahip olmasını istiyorsanız dikkat etmeniz gereken bazı konular vardır. Örneğin köpeğiniz mamasını yedikten sonra (10 dakika) tuvalet ihtiyacı hissedecektir. Sizlerin de yapması gereken köpeğinizi iyi izlemeli tuvalet ihtiyacını takip etmelisiniz. Ayrıca dış mekân için de tuvalet alanı belirlemeli köpeğinizin o alana alışmasını sağlamalısınız. Köpeğiniz tuvalete götürdüğünüzde tasmasını çözmeli veya tasmanın kayışını uzun tutulmalıdır.
Köpeğinizin her tuvalet ihtiyacında ona eşlik etmeli, belirlemiş olduğunuz alana gitmelisiniz. Zamanla her tuvalet ihtiyacında aynı alana gelen köpeğiniz onun için tuvalet alanı olduğunu anlayacak kendisi gidecektir. Tuvalet ihtiyacını her gün aynı saatte gerçekleştirmek köpeğiniz için önemlidir. Çünkü köpekler yapısal olarak dakik canlılar oldukları için bu rutini belirli ve düzenli aralıklarla yapması gerekmektedir. Tuvalet ihtiyacını sabah ve akşam olmak üzere devamlı hale getirmek gerekir.
3- Kedilerde Tuvalet Eğitimi
Kedi dostlarımızın tuvalet eğitimlerinde bazı sorunlarla karşılaşılmaktadır. Örneğin onlar için belirlenen tuvalet alanlarını bırakabilirler veya sadece idrar ve dışkılama için o alanları kullanabilirler. Bu tip davranışlar dışarıya çıkan kedi dostlarımızda görülmektedir. Kedi dostlarımıza tuvalet eğitimi vermeden önce dikkat etmeniz gereken bazı noktalar vardır.
- Kedi dostlarımız temiz ve koku olma duyuları yüksek olan canlılar oldukları için, tuvalet kaplarındaki kum pislendiğinde kullanmak istemeyeceklerdir. O yüzden kumları günlük olarak tuvalet kabını da haftalık olarak temizlenmesi gerekmektedir. Burada dikkat edilecek bir diğer nokta doğru kedi kabı ve kumu tercihidir.
- Kedi tuvalet kabındaki kum oranına da dikkat etmek gerekir ne çok fazla doldurmalı nede çok az koyulmalıdır.
- Tuvalet eğitiminin olumsuz olarak sonuçlanmasının bir nedeni de tuvalet alanın konumu olabilir. Kedinin tuvalet alanı ve yemek yeme yerinin farklı olduğu, kendini güvende hissettiği, sessiz bir ortam olmasına özen gösterilmelidir.